Bize Yazın
Bize Yazın
iklim değişikliği

Giriş

İklim krizi, insanlık tarihinin en büyük çevresel tehditlerinden biri olarak gösterilmektedir. Artan sera gazı emisyonları, küresel sıcaklıkların yükselmesine ve iklim sistemlerinde ciddi değişikliklere yol açmaktadır. Bu çerçevede, ormanlar sadece karbon yutakları olarak değil, aynı zamanda iklim düzenleyici sistemler olarak da kritik bir rol oynamaktadır. (Karbon Yutağı Nedir? – ecording)

Ormanların Karbon Yutak Kapasitesi

Ormanlar, fotosentez yoluyla atmosferdeki karbondioksiti (CO₂) emerek biyokütlelerinde depolamaya yararlar. Bu süreç, atmosferdeki CO₂ seviyelerinin düşürülmesine yardımcı olur. Örnek verecek olursak; Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi kampüsündeki orman alanlarının karbon stoku, 2009 yılında 12.67 t C/ha iken, 2019 yılında 27.86 t C/ha’ya yükselmiştir (Kayar et al., 2024). Bu artış, ormanların karbon yutak kapasitesinin zamanla nasıl gelişebileceğini göstermektedir. (Karbon Yutağı Nedir? – ecording, Kampüs Orman Alanları Karbon Yutak Kapasitesinin Zamansal …)

Ormanların Biyofiziksel Etkileri

Ormanlar, karbon depolamanın ötesinde, biyofiziksel özellikleri sayesinde iklimi düzenlerler. Yaprak yüzeylerinden su buharı salınımı (terleme) ve albedo etkisi gibi mekanizmalarla yerel ve bölgesel sıcaklıkları düşürürler. Frontiers in Forests and Global Change dergisinde yayınlanan bir araştırma, ormanların gezegeni en az 0.5°C daha serin tuttuğunu ortaya koymuştur (Bianet, 2021). (Ormanların iklim kriziyle mücadelede etkisi sanılandan büyük – Bianet)

Türkiye’de Ormanların Rolü

Türkiye, orman varlığı açısından zengin bir ülkedir. Ancak, iklim değişikliği nedeniyle orman ekosistemleri tehdit altındadır. Yağış düzenlerindeki değişiklikler, kuraklık ve artan sıcaklıklar, orman sağlığını olumsuz etkilemektedir (TÜBA, 2023). Bu nedenle, ormanların korunması ve sürdürülebilir yönetimi, iklim değişikliğiyle mücadelede hayati öneme sahiptir. ([PDF] İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TÜRKİYE ORMAN EKOSİSTEMLERİNE …, Karbon Yutak Alanları ve Karbonsuzlaşma – Seem)

Sonuç

Ormanlar, iklim krizine karşı doğal bir savunma mekanizmasıdır. Karbon yutak kapasiteleri ve iklim düzenleyici özellikleri sayesinde, sera gazı emisyonlarının azaltılmasına ve iklim sistemlerinin dengelenmesine katkı sağlarlar. Bu nedenle, ormanların korunması, genişletilmesi ve sürdürülebilir yönetimi, iklim değişikliğiyle mücadelede öncelikli stratejiler arasında yer almalıdır. (Karbon Yutak Alanları ve Karbonsuzlaşma – Seem)

Kaynakça